Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2009

ΜΑΝΟΣ ΛΟΙΖΟΣ –ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ 1982 – ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ 2009.

17 Σεπτέμβρη 1982.
Μια ημερομηνία συνδεδεμένη με τον χαμό ενός μεγάλου Έλληνα συνθέτη, που είχε πολλά ακόμα να δώσει στην Ελληνική μουσική!
Τον Μάνο Λοιζο, που έφυγε πολύ νωρίς, και πολύ νέος, μόλις 45 χρόνων!Η μικρή αυτή αναφορά, έρχεται με μια μικρή καθυστέρηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ξέχασα τον ΜΑΝΟ.
Δεν ξεχνιούνται τέτοιοι άνθρωποι, τέτοιοι μεγάλοι ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ, που σημάδεψαν με το μουσικό τους «ύφος» το Ελληνικό πεντάγραμμο, ένα πεντάγραμμο που βάλλεται καθημερινά από ένα σωρό ξενόφερτα «διασκευασμένα ηλεκτρονικά σκουπίδια»!
Ναι, έτσι κατάντησε η μουσική μας.
Ο Λοιζος, με τις «ανησυχίες» του, σηματοδότησε ένα διαφορετικό μουσικό άκουσμα.
Όταν πρωτοακουσα το 77 (αν θυμάμαι καλά) τα «Τραγούδια του Δρόμου» (δουλειά του 1974), συγκλονίστηκα από την απλή, αλλά πολύ ΔΥΣΚΟΛΗ μελωδία που υπέγραφε ο Μάνος Λοιζος!
Ήμουν σε μια ηλικία που ίσως ήταν νωρίς για να καταλάβω το «στρατευμένο» (κατά πολλούς) τραγούδι, ήταν όμως η πλέον κατάλληλη για να διαμορφώσω τις δικές μου μουσικές «ευαισθησίες»!
Ο Μάνος, έδινε ΨΥΧΗ στην μουσική του, και με την δική του ψυχή, αγκιζε, και αγκιζει τις δικές μας.
Ας δούμε τι είχαν πει για τον Λοιζο, σημαντικές μορφές των γραμμάτων, και των τεχνών της χώρας μας.
«Ο Μάνος Λοιζος είναι απ’ τις σημαντικότερες δυνάμεις του νεοελληνικού τραγουδιού.

Η μουσική του, οικεία, φιλική, μας κερδίζει απ’ το πρώτο της άκουσμα, σύμφωνα με ένα πλατυτατο κοινωνικό συναίσθημα που περιλαμβάνει και το δικό μας.
Δεν επιζητεί ποτέ να εκπλήξει. ……..
Το 1972, όταν γύρισα από απ’ την εξορία ήρθε δυο φορές σπίτι μου με την κιθάρα του. Έπαιξε και τραγούδησε πολλά τραγούδια του απ’ τις μεταφράσεις μου των ποιημάτων του ΧΙΚΜΕΤ……..
Ένας Μάνος Λοιζος, ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ…….»
Αυτά, και άλλα πολλά είπε για τον Μάνο Λοιζο ο μεγάλος μας ποιητής, ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ!
«Είχα την ευτυχία και τη χαρά να συναντήσω τον Μάνο Λοιζο από τα πρώτα του βήματα. Τον θυμάμαι στο σπίτι μου στη Νέα Σμύρνη, να κάθεται απέναντι μου ώρες αμέτρητες καθώς οι συζητήσεις μας δεν είχαν τελειωμό……..
Τα πρώτα του τραγούδια είχαν κιόλας τη σφραγίδα της αγνότητας, του αληθινού, του πηγαίου, της γένεσης. Ο Λοιζος δεν κατασκεύαζε.
Και αν το ήθελε, δεν θα μπορούσε.
Γεννούσε.
Κι αυτό γιατί έτσι το ένιωθε…..
Τρυφερός και καλός γινόταν ακόμα πιο τρυφερός και πιο καλός μέσα στην προσπάθεια, τις δοκιμασίες στον αγώνα.
Κι αυτή η ευγένεια της ψυχής, μπορεί να γίνει τραγούδι τρυφερό, καλό ευγενικό.
Δεν ήταν πλατάνι η βαλανιδιά.
Ήταν μια πλαγιά πολύχρωμα λουλούδια που έλαμπαν καθώς τα χτυπούσε ο ήλιος.
Και θα λάμπουν για πάντα και πιο πολύ όσο θα υπάρχει και θα λάμπει στον κόσμο αυτός ο μοναδικός ήλιος:
Η καρδιά του ανθρώπου»!
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ.
«Ερωτικός, ανατολίτης, τρυφερός, ευαίσθητος, γαλήνιος, ονειροπόλος και μαζί, μαχητικός και πεισματάρης.
Έτσι ήταν ο Μάνος.
Με την ψυχή δεμένη στο ταξίδι.
Και με το τραγούδι, αίμα στις φλέβες του.
Του άρεσαν οι όμορφες γυναίκες, το καλό κρασί, οι νόστιμοι μεζέδες.
Σπάνια θύμωνε.
Συνήθως χαμογελούσε.
«Είμαι απελπισμένος», έλεγε.
Κι έτρεχε να κρυφτεί στο καταφύγιο του: το χιούμορ.
Έπαιζε τάβλι, έπαιζε πόκα.
Έπαιζε και με τη ζωή του.
Έζησε μόνο 45 χρόνια, που είναι περισσότερα από 90, για πολλούς από μας.
Γέρος και σοφός και πολύπειρος και συγχρόνως παιδί, έτοιμο να μαγευτεί από τα χρώματα μιας πεταλούδας»!
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτά τα λίγα, μα τόσο πολλά , σαν μια μικρή αναφορά μνήμης για τον ΜΑΝΟ!
«Η μέρα εκείνη δεν θα αργήσει
κυνηγημένο μου πουλί!
Σε πήρε κάποτε η δύση
Σε ξαναφέρνει η ανατολή»!